Het bruist weer in Spa
Buiten dwarrelen de herfstbladeren van de bomen. Binnen vult een therapeut een roodkoperen badkuip met warm bronwater. Ze zet muziek aan, de tijdklok op twintig minuten en vertelt discreet dat deze ervaring zonder zwembroek het beste is. Ze trekt de deur achter zich dicht en het hemelse baden kan beginnen. Belletjes borrelen op van de bodem. Ze vormen een tintelend laagje op je huid.
Het zou verkwikkend moeten werken, maar voorlopig maakt het warme mineraalwater vooral loom en lui. Het hoofd wordt rozig en gedachten dwalen af. Verkwikkend of niet, het voelt goed om alles even los te laten en weg te dromen.
Tsaar Peter de Grote bubbelde in de 18de eeuw ook in Spa en herstelde, zo zei hij, dankzij het geneeskrachtige water van zijn maagklachten. Niet door erin te gaan liggen, maar door ervan te drinken, zoals in die tijd gebruikelijk was. De bron in het centrum van de stad heeft zijn naam gekregen.
Het succesverhaal deed de ronde in de hoogste Europese kringen bij koningen, koninginnen, hertogen, markiezen, componisten, acteurs, schrijvers en schilders. Goed voor de plaatselijke economie en tientallen anekdotes. Zo was de sjah van Perzië in de 19de eeuw geliefd bij de bevolking omdat hij rijdend door Spa met gouden munten strooide.
Het stadje ontwikkelde zich tot een van de belangrijkste thermale kuuroorden van Europa. Met casino, wandelpark, luxe hotels, theater, overdekte flaneergalerij en het absolute hoogtepunt uit 1868: het Etablissement des Bains of Badhuis, waar de gasten werden getrakteerd op het nieuwste van het nieuwste. Denk aan roodkoperen badkuipen, hogedrukdouches, zalen voor hydrotherapie en een weelderig decor vol beelden en wand- en plafondschilderingen.
Met de bouw van het Badhuis werden alle kuren in Spa voortaan op één plek aangeboden. Daarmee kwam een einde aan kleinere badhuizen, meestal gevestigd in hotels. Die situatie is tot op de dag van vandaag ongewijzigd, alleen is het ooit zo fameuze Badhuis vervangen door een modern thermencomplex dat iets boven het dorp ligt.
Het 150 jaar oude Badhuis staat ondertussen weg te kwijnen in het centrum. De beschermde voorgevel is beschimmeld, de raamkozijnen zijn rot en in de daklijst groeit een boompje. De koperen badkuipen zijn verhuisd naar de nieuwe Les Thermes de Spa. Hier worden ze gebruikt voor het klassieke 'koolzuurgasbad'.
Een van de kenmerken van het thermale water van Spa is dat het van nature bubbelt. Dat komt doordat het bij zijn weg door de aarde behalve mineralen ook koolzuurgas opneemt. En dat zou volgens onderzoek van de Koninklijke Academie voor Geneeskunst van België goed zijn tegen onder meer hoge bloeddruk en stress. De bubbeltjes kleven aan je huid, het gas gaat naar binnen en opent de kleine bloedvaten. Andere kuren gaan de strijd aan met vermoeidheid, slapeloosheid en gewrichtspijn. Gewoon wegdommelen in het mineraalwater mag natuurlijk ook.
Spa krijgt het water cadeau uit driehonderd natuurlijke bronnen in de regio met allemaal hun eigen samenstelling. Het stadje, goed voor ongeveer 10.000 inwoners, dankt die rijkdom aan de ligging tussen enkele hoogveengebieden zoals de Hoge Venen en Malchamps. De zompige bodem zuigt hier alle neerslag op, waarna het water zich tijdens zijn weg door de aardkorst verrijkt met mineralen en koolzuurgas, de bubbeltjes.
Bij het aanprijzen van Spa struikelden geneesheren uit heel Europa over de loftuitingen. Zo zouden de 'geestrijke vluchtige deeltjes' van het water goed zijn voor 'een verfijnde geest'. De meeste bronnen van toen zijn nog altijd te bezoeken en worden ook nu gebruikt om water uit te tappen. Recht uit de grond van de Ardennen. Door deze rijkdom aan mineralen proef je soms een overvloed aan ijzer, soms geurt het zelfs naar zwavel.
Tijdens een wandelronde door het dorp zijn met een beetje moeite de luxehotels van toen te herkennen in de gevels van appartementencomplexen of de nieuwe bestemming die ze kregen nadat de gasten wegbleven. Als het Badhuis binnenkort verandert in een vijfsterrenhotel, zoals in het stadje wordt gefluisterd, is de renovatie van het oude Spa compleet. Ook het voormalige theehuis, een paviljoen in het park en de prachtige overdekte wandelgalerij Leopold II uit 1878 krijgen binnenkort een opknapbeurt. De galerij was destijds een kunststuk van ijzer, glas en hout. Alles fijn en elegant. Met de renovaties wordt het Parc des Sept Heures weer het trefpunt dat het ooit was.
De Galérie Léopold II uit 1878 staat aan de rand van het centrum van Spa en wordt binnenkort gerenoveerd
Herlees hier het integrale artikel.
Bron: AD
